Pismo techniczne.
Rysunek techniczny zawiera graficzne przedstawienie wyrobu (przedmiotu, otaektu) oraz jego opis wykonany za pomocą zbioru znaków graficznych (litery, cyfry znaki diakrytyczne, znaki przystankowe i inne dodatkowe symbole graficzne, które w książce umownie nazywamy pismem. Wszystkie elementy pisma zalecanego do stosowania w rysunku technicznym są opisane w normach PN-EN ISO 3098-0, PN-EN ISO 3098-2 oraz PN-EN ISO 3098-5. Ustalenia norm stosuje się do:
- pisma odręcznego (z możliwością stosowania pomocniczej siatki);
- pisania z pomocą szablonów i ręcznych przyrządów piszących;
- systemów suchej kalkomanii;
- systemów pisania i kreślenia sterowanych numerycznie, czyli wspomaga¬nych komputerowo (CAD) - pismo CAD.
Pismo powinno spełniać trzy wymagania ogólne:
- czytelność , którą gwarantuje właściwy odstęp między znakami,
- przydatność do powszechnie stosowanych metod powielania,
- przydatność do kreślenia sterowanego numerycznie.
Elementami ułatwiającymi kształtowanie liter, cyfr i innych znaków graficznych pisma jest wyobrażalna siatka oraz tak zwana linia środkowa (rys.4.1). Siatka zbudowana z kwadratów (rys. 4.1a) o boku d służy do kształtowania pisma prostego (pionowego), a siatka zbudowana z rombów (rys. 4.1b) - do pisma pochyłego. Linia środkowa jest linią urojoną (rys. 4.1c), położoną w środku każdego elementu liniowego znaków graficznych (liter, cyfr). Wielkością nominalną pisma jest wysokość h wielkich liter i cyfr. Zgodnie z PN wyokosc h, określona w milimetrach, wynosi: 1,8; 2,5; 3,5; 5; 7; 10; 14 i 20. Istotną wielkością pisma jest grubość d linii pisma, która wynosi (1/14 )h lub (1/10 )h - rys. 4.2. Pismo, którego d = (1/14)/h, nazywa się pismem rodzaju A, którego d = (1/10)h - pismem rodzaju B.
Lp. | Charakterystyczna wielkosć | Sybmol literowy | Wymiary pisma | |||
---|---|---|---|---|---|---|
A | B | |||||
wg PN | umownie | wg PN | umownie | |||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
1 | Wysokosc pisma | h | (14/14)h | 14d | (10/10)h | 10d |
2 | Grubosc linii | d | (1/14)h | d | (1/10)h | d |
3 | Wysokosc malych liter | c1 | (10/14)h | 10d | (7/10)h | 7d |
4 | Czesc dolna malych liter | c2 | (4/14)h | 4d | (3/10)h | 3d |
5 | Czesc gorna malych liter | c3 | ||||
6 | Pole znakow diakry- tycznych | f | (5/14)h | 5d | (4/10)h | 4d |
7 | Odstęp między znakami | a | (2/14)h | 2d | (2/10)h | 2d |
8 | Minimalny odstęp między liniami bazowym | b1 | (25/14)h | 25d | (19/10)h | 19d |
9 | b2 | (21/14)h | 21d | (15/10)h | 15d | |
10 | b3 | (17/14)h | 17d | (13/10)h | 13d | |
11 | Odstęp między wyrazami | e | (6/14)h | 6d | (6/10)h | 6d |